Niezależnie od tego, z jakiej formy finansowego wsparcia chcemy skorzystać, praktycznie zawsze musimy się spodziewać kosztów. Jedynym „nieodpłatnym” zobowiązaniem jest darmowa chwilówka, która faktycznie nie nakłada żadnych kosztów na pożyczkobiorcę. Jeśli jednak staramy się o inny rodzaj pożyczki lub kredytu, zwrot zobowiązania zawsze wiąże się z naliczaniem różnego typu opłat. W związku z tym, aby ograniczyć nakładane przez podmioty finansowe opłaty, ustawodawca wprowadził limity kosztów pozaodsetkowych. Dzięki temu pożyczkobiorca może mieć pewność, że żadna rzetelna instytucja finansowa nie nałoży opłat niezgodnych z prawem. Na czym polegają te limity? Odpowiadamy.
Czym są koszty pozaodsetkowe w produktach finansowych?
Kiedy rozglądamy się za ofertą kredytu lub pożyczki, jednym z głównych aspektów, na który zwracamy uwagę, jest naturalnie cena, którą będziemy musieli zapłacić. Oczywiście nie jest to jedyne kryterium, na które warto zwrócić uwagę, lecz z pewności świadczy o naszej przedsiębiorczości. Na ogół sporo osób zwraca uwagę na oprocentowanie kredytu lub pożyczki, uważając, że jest to największy koszt, jaki będziemy musieli ponieść. Jednak nie bez znaczenia pozostają także koszty pozaodsetkowe. Czym one są?
Koszty pozaodsetkowe to wszystkie koszty, które przyjdzie nam ponieść, biorąc kredyt lub pożyczkę, wyłączając koszty oprocentowania i marży banku. Co ciekawe marża banku lub firmy pozabankowej jest częścią oprocentowania kredytu, nie wchodzi zatem do kosztów pozaodsetkowych. Marża ustalana jest z góry i stanowi procent od wartości udzielonego kredytu lub pożyczki. Jest także częścią składową raty, którą reguluje się, spłacając miesięczne raty.
Z jakich elementów składają się koszty pozaodsetkowe?
Koszty pozaodsetkowe to inaczej mówiąc pozostałe koszty, które musi ponosić konsument, który zdecyduje się na zewnętrzne finansowanie. Każda firma może indywidualnie ustalić, które opłaty będą brane pod uwagę. Niekiedy np. w ofertach promocyjnych możemy liczyć na obniżenie niektórych kosztów, a nawet wyeliminowanie niektórych z nich. Koszty, którymi obarczony jest konsument, mogą zależeć również od jego sytuacji materialnej. Do kosztów pozaodsetkowych należą:
Prowizja – jednorazowa opłata, którą należy podjąć na samym początku zobowiązania i związana jest z jego uruchomieniem. Innymi słowy, kredytodawca w ten sposób przenosi koszty związane z udzieleniem pożyczki i kredytu na konsumenta. Na ogół wysokość prowizji naliczana jest jako procent od kwoty zobowiązania.
Opłaty dodatkowe, w tym np. opłata przygotowawcza – to również jednorazowa opłata, którą ponosi pożyczkobiorca po podpisaniu umowy. Jej koszt także obliczany jest jako procent od wysokości kredytu, czy pożyczki. Czasami nazywana jest opłatą administracyjną.
Koszty ubezpieczenia – w niektórych przypadkach, aby otrzymać kredyt lub pożyczkę, musimy ubezpieczyć zobowiązanie. Szczególnie przy kredytach na wyższe kwoty, np. przy kredycie hipotecznym ubezpieczenie jest obowiązkowe. Przy zobowiązaniach na niższe kwoty np. przy takich pożyczkach, jak chwilówka bez BIK, pożyczkodawcy nie wymagają ubezpieczenia. Polisa może dotyczyć ubezpieczenia takich sytuacji jak utrata pracy przez kredytobiorcę, choroba lub śmierć kredytobiorcy. Cena ubezpieczenia uzależniona jest od kwoty kredytu, wysokości wkładu własnego, a także zdolności kredytowej konsumenta i stanu jego majątku.
Opłaty za produkty dodatkowe – bardzo często w przypadku zobowiązań na wyższe kwoty banki lub firmy pozabankowe oferują konsumentom dodatkowe produkty, np. karty kredytowe. Taki rodzaj sprzedaży nazywa się cross – selling. Konsumentom znacznie łatwiej jest pozyskać finansowanie w momencie, gdy przystaną na ofertę banku.
Nie wszystkie koszty pozaodsetkowe będą dotyczyły wszystkich zobowiązań. Wiele zależy od rodzaju zobowiązania, wewnętrznych ustaleń danego kredytodawcy, ale także sytuacji konsumenta. Możemy się spodziewać, że zawsze będzie występował prowizja. Jednak opłaty dodatkowe, czy ubezpieczanie nie zawsze są obligatoryjne. Pozaodsetkowe koszty pożyczek i kredytów niekiedy doliczane są do rat, innym razem, płacone są jednorazowo na początku trwania umowy. Więcej informacji na temat pożyczek i kredytów znajdziemy na stronie lendup.pl.
Na czym polega limit kosztów pozaodsetkowych pożyczki?
Pomimo tego, że podmioty finansowe mają wybór, które elementy będą wchodziły w skład kosztów pozaodsetkowych, to same koszty są odgórnie ograniczane. Wynika to z konieczności ochrony konsumentów przed zbyt wysokimi kosztami zobowiązań. Limity te określone są w Ustawie o kredycie konsumenckim i co jakiś czas ich wysokość ulega zmianie. Z korzyścią dla konsumenta.
Dodatkowo pożyczki podlegają ustawie antylichwiarskiej, która została znowelizowana 6 października 2022 roku. Dzięki wprowadzonym zmianom konsumenci mogą odetchnąć z ulgą. Wcześniej na podstawie Ustawy o kredycie konsumenckim pozaodsetkowe koszty pożyczek mogły wynosić 25 procent pożyczonej kwoty, doliczając również 30 procent za każdy rok trwania umowy, jednak nie więcej niż 100 procent w całym okresie spłaty. Obecnie po wprowadzeniu ustawy antylichwiarskiej maksymalne koszty pozaodsetkowe wynoszą 20 procent w skali roku i maksymalnie 45 procent w całym okresie kredytowania.
Jednak pomimo oczywistych korzyści dla części konsumentów, wprowadzone ograniczenia związane z ustawą mogą stanowić poważny problem dla konsumentów, którzy najbardziej potrzebują finansowania. Bardziej restrykcyjne przepisy związane z udzielaniem pożyczek mogą stworzyć problemy w pozyskiwaniu środków.
Podsumowanie
Limity kosztów pozaodsetkowych odnoszą się do maksymalnych kosztów, które pożyczkodawca lub kredytodawca może pobrać od pożyczkodawcy, oczywiście poza marżą i oprocentowaniem. Jest to metoda regulująca mająca na celu ochronę konsumentów przed nadmiernymi kosztami zobowiązań. Limit ten obejmuje opłaty tj. prowizje, koszty administracyjne, ubezpieczenia, czy koszty dodatkowe. Działania te mają wpłynąć na korzyść konsumenta, tak aby wszelkie koszty były przejrzyste i nie były nadużywane ze strony kredytodawców. Na ich wysokość wpływ ma nie tylko ustawa, która ustala limity, ale także pożyczkodawca może dostosować wysokość zobowiązania do sytuacji konsumenta.
