Wszystkie urządzenia z systemem Windows każdego dnia spotykaj się z licznymi zagrożeniami. Mogą one narazić użytkownika na duże straty finansowe, utratę tożsamości czy prywatnych pamiątek w postaci fotografii, czy dokumentów. Niebezpieczne oprogramowanie przenika do systemu operacyjnego najczęściej na skutek braku odpowiedniej ochrony systemu oraz nierozsądnego korzystania z Internetu. W tym artykule podpowiadamy, w jaki sposób można zabezpieczyć urządzenia z system Windows przed wirusami, programami szpiegującymi, czy kradzieżą danych. Dowiesz się, jakie programy zwiększą bezpieczeństwo Twojego komputera i smartfona oraz jakie działania możesz podjąć, by zminimalizować ryzyko wystąpienia zagrożenia.
Programy antywirusowe
Wirusy komputerowe są najgroźniejszym i najczęściej spotykanym zagrożeniem, które dotyka użytkowników urządzeń komputerowych i mobilnych. Przenoszą się za pośrednictwem poczty elektronicznej, plików pobieranych z Internetu czy przenośnych urządzeń, takich jak pendrive, płyta CD czy karta pamięci. Formą ochrony przed wirusami oraz innymi zagrożeniami są programy antywirusowe. Ich zadaniem jest wykrywanie, a następnie zwalczanie i usuwanie oraz zabezpieczenie systemu przed złośliwym oprogramowaniem. Programy antywirusowe chronią urządzenia z systemem Windows nie tylko przed wirusami, ale również przed:
– trojanami,
– robakami,
– programami typu exploit, które wykorzystują dziury w systemie zabezpieczeń systemu,
– oprogramowaniem szyfrującym tzw. ransomware.
Praca antywirusa składa się z:
– ochrony w czasie rzeczywistym – program sprawdza na bieżąco wprowadzane do systemu kody obiektów i porównuje je z dostępną bazą, a ponadto obserwuje pracę uruchomionych programów i w razie wykrycia nieprawidłowości aktywuje mechanizmy obronne i likwiduje niebezpieczeństwo.
– skanowania dysku – program przeszukuje wszystkie pliki znajdujące się w pamięci urządzenia pod kątem złośliwego oprogramowania, które może być chwilowo uśpione.
Wybór dobrego oprogramowania antywirusowego warto skonsultować ze specjalistą, który w oparciu o to, w jaki sposób korzystasz z komputera, telefonu lub tabletu będzie w stanie doradzić najlepsze rozwiązanie. Aby program antywirusowy był skuteczny, powinien być regularnie aktualizowany. Najlepszym rozwiązaniem jest włączenie automatycznej aktualizacji w ustawieniach programu.
Zapory sieciowe (tzw. firewall)
Firewall często bywa mylony z antywirusami, ale ich mechanizm działania jest nieco inny. Głównym zadaniem firewall’a jest ochrona użytkownika przed atakiem z Internetu, podczas gdy program antywirusowy zapobiega wprowadzeniu wirusa do urządzenia oraz namierza i usuwa konkretnego wirusa w przypadku, gdy ten już się pojawi. Zapora sieciowa może mieć formę sprzętu, oprogramowania lub być połączeniem obu tych elementów. Zadaniem zapory jest filtrowanie ruchu oraz blokowanie połączeń uznanych przez nią niebezpieczne. W najnowszych wersjach systemu Windows 8 i Windows 10 zapora sieciowa jest elementem systemu.
Programy antyszpiegujące (ang. antyspyware)
Programy antyszpiegowskie mają za zadanie wykrywać, a następnie usuwać oprogramowanie szpiegujące (ang. spyware). Ich działanie polega na wyszukiwaniu programów, które już są obecne na Twoim komputerze czy smartfonie oraz zapobieganiu pobierania złośliwego oprogramowania. Dodatkowo programy antyszpiegowskie szyfrują pliki w celu zwiększenia bezpieczeństwa danych oraz skanują dark web w celu wykrycia oznak kradzieży danych osobowych.
Menadżery haseł
Hasła stosowane w Internecie muszą spełniać odpowiednie kryteria i często trudno jest je zapamiętać. Zapisywanie ich w notesie czy w pliku przechowywanym w pamięci urządzenia jest ryzykownym pomysłem. O wiele lepszym rozwiązaniem jest korzystanie z menadżera haseł. Jest to nowoczesna usługa, która rozwiązuje problem z zapamiętywaniem skomplikowanych haseł. Dodatkowo tego typu narzędzia również w znaczny sposób pomagają w zabezpieczeniu danych. Są bezpieczne, ponieważ szyfrują wprowadzane dane oraz przed każdym użyciem wymagają co najmniej dwuetapowej weryfikacji. Niektóre z programów posiadają dodatkowe udogodnienia np. funkcję zmiany hasła oraz funkcję monitoringu dark webu w celu sprawdzenia, czy wprowadzane dane nie wyciekły.
VPN
VPN (ang. Virtual Private Network) to rozwiązanie, z którego mogą korzystać zarówno firmy, jak i osoby prywatne. Podczas korzystania z Internetu najpierw następuje połączenie z serwerem dostawcy, a dopiero później trafiają do odpowiednich witryn. Wirtualna sieć prywatna minimalizuje ryzyko, że podczas tego procesu ktoś przechwyci Twoje dane. Działanie VPN polega na tym, że najpierw łączysz się z indywidualnym serwerem VPN. Połączenie jest szyfrowane, a nikt z zewnątrz nie jest w stanie sprawdzić, jakie informacje sprawdzasz w Internecie. Korzystanie z VPN nie jest skomplikowane, ponieważ istnieją gotowe rozwiązania, dzięki którym każdy może korzystać z tej usługi. Główną zaletą usługi jest to, że Twoja aktywność w sieci internetowej jest zabezpieczona przed atakiem hakerów czy aplikacji śledzących. Warto rozważyć korzystanie z tej usługi, jeśli często korzystasz z publicznych sieci Wi-Fi. Dodatkowo systemy VPN umożliwiają ukrycie swojej lokalizacji poprzez zmianę adresu IP, uzyskanie dostępu do treści zablokowanej w danym kraju. Z VPN można korzystać na niemal wszystkich urządzeniach posiadających dostęp do Internetu: komputerach stacjonarnych, laptopach, smartfonach, tabletach czy telewizorach.
Regularne aktualizacje oprogramowania
Aktualizacja programów na komputerze oraz aplikacji w telefonie jest niezwykle ważna, ponieważ zwiększa bezpieczeństwo danego urządzenia. Microsoft regularnie udostępnia swoim klientom aktualizacje systemu Windows, które dotyczą również sfery zabezpieczeń. Poszczególne aktualizacje mają na celu wyeliminować wcześniejsze błędy wykryte w systemach zabezpieczeń, ponieważ to właśnie błędy i luki w zabezpieczeniach są wykorzystywane podczas ataku wirusa czy hakera. Dodatkowo z tych samych powodów nie można zapominać o aktualizacji wszystkich posiadanych programów i aplikacji.
Kopie zapasowe
Tworzenie kopii zapasowej nie ochroni urządzenia przed zagrożeniami, ale pozwala zminimalizować straty zarówno w przypadku mechanicznego uszkodzenia sprzętu, jak i ataku hakerów czy wirusów. Dzięki kopii zapasowej masz dostęp do plików, które zostały utracone lub uszkodzone. W zależności od potrzeb użytkownika kopie zapasowe można przechowywać na dysku zewnętrznym, dysku sieciowym czy wirtualnej chmurze. Sposób przechowywania danych należy dostosować do ilości zgromadzonych danych. Dla zapewnienia większego bezpieczeństwa można wykonać 2 lub 3 kopie zapasowe w różnych miejscach. Kopie zapasowe powinny być wykonywane regularnie po to, by nie utracić efektów pracy zawodowej lub cennych plików osobistych.
Rozsądek podczas korzystania z Internetu
Odpowiednie zabezpieczenie urządzenia z system Windows wymaga nie tylko zainstalowania odpowiednich programów, ale przede wszystkim odpowiedzialnego zachowania użytkownika. Szczególną ostrożność należy zachowywać podczas korzystania z Internetu. Z pewnością warto unikać witryn, które wyglądają podejrzanie. Nie pobieraj z nich żadnych plików ani nie podawaj tam swoich danych osobowych. Podczas korzystania z poczty elektronicznej czy mediów społecznościowych należy unikać otwierania podejrzanych wiadomości i załączników, zwłaszcza gdy pochodzą z nieznanego adresu e-mail lub od nieznajomych osób. Wiadomości od znajomych z prośbą o wykonanie przelewu traktuj z rezerwą i upewnij się u źródła, czy faktycznie dana osoba wysłała taką wiadomość. Pamiętaj, by nie podawać nikomu haseł do swojego konta bankowego, poczty elektronicznej czy innych aplikacji. Unikaj korzystania z kart pamięci, dysków zewnętrznych czy pamięci USB, które nie są Twoją własnością. Jeśli posiadasz smartfona, pobieraj aplikację tylko z oficjalnego sklepu Microsoft Store. Przed pobraniem aplikacji sprawdź jej producenta oraz opinie innych użytkowników na temat konkretnego produktu. Dodatkowo podczas instalacji aplikacji sprawdź jakich uprawnień i dostępów wymaga aplikacja. Podejrzane są programy, które wymagają od użytkownika poufnych informacji.